CKV algemeen

CKV is veel meer dan een examenvak in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. De doorlopende leerlijn van CKV begint in de brugklas, en daarvoor al in groep 1 van de basisschool.

CKV is een belangrijk onderdeel van de brede doorgaande leerlijn cultuureducatie, eerst in het basisonderwijs en daarna in het voortgezet onderwijs. 

De huidige kerndoelen van de onderbouw worden in de jaren 20 herzien. Het ontwikkelteam kunst & cultuur heeft heeft bouwstenen gepubliceerd voor het vernieuwen van het curriculum. 

Duidelijk cultuurbeleid en cultuurcoördinatie zijn - vooral op schoolniveau - belangrijk om ook het brede CKV curriculum tot een succes te maken. 


Als basisverplichting voor het voortgezet onderwijs is CKV niet meer weg te denken. 

CKV kent 3 varianten: 

CKV in de onderbouw (CKV-junior)

CKV in het vmbo 

CKV op havo en vwo


De collega's die verantwoordelijk zijn voor CKV doen er natuurlijk goed aan waar mogelijk samen te werken. En zich als het enigszins kan als vakgroep of sectie naar buiten (voor collega's, ouders, leerlingen en de directie) te presenteren.    

Het is zaak met een duidelijk verhaal en gezicht het belang van CKV te onderstrepen.

Wat verbindt deze 3 CKV varianten met elkaar? In ieder geval de inhoud:  culturele activiteiten, het kunstdossier en het cultureel zelfportret. Maar ook de CJP cultuurkaart, die waarschijnlijk tot 2025 voor alle leerlingen in het vo beschikbaar is.  

Zie ook het overzicht van doorlopende leerlijnen specifiek voor CKV.

In een visiestuk over het belang van cultuur beschrijft het Minister wat men verstaat onder cultuuronderwijs en noemt daarin ook CKV:

 Onder cultuuronderwijs wordt hier al het formele funderend onderwijs over en aan de hand van kunst en erfgoed verstaan. Het betreft in het primair onderwijs in ieder geval de leergebieden Kunstzinnige oriëntatie en Oriëntatie op jezelf en de wereld. In het voortgezet onderwijs betreft het in ieder geval het leergebied Kunst en Cultuur in de onderbouw, het vak Culturele en Kunstzinnige Vorming en de kunstvakken in de bovenbouw van vmbo, havo en vwo.

Achtergronden van CKV

Culturele en kunstzinnige vorming in de onderbouw (CKV-junior) is  vanaf 2006 voor alle leerlingen verplicht. Daar heeft het 3 eigen kerndoelen die duidelijk in relatie staan tot de kerndoelen voor kunst en cultuur in het basisonderwijs en de eindtermen voor de CKV examenvakken in de bovenbouw vmbo, havo en vwo.

CKV in het vmbo is al ruim 18 jaar een examenvak voor alle leerwegen. De eindtermen zijn onlangs gemoderniseerd.

Bijna 25 (vanaf 1998) jaar staat CKV op het rooster van  havo en vwo leerlingen.  De laatste jaren is het vak volwassen geworden. Dat komt door de moderne eindtermen, die zorgen voor flink wat verdieping en natuurlijk ook door het cijfer dat meetelt voor het eindexamen. Maar het komt natuurlijk vooral door de inzet van de vele CKV docenten, die ook in de jaren 20 CKV een succes blijven maken. 





CKV staat niet op zichzelf

CKV is een onderdeel van cultuureducatie, een veel breder begrip. 

Wat verstaat men zoal onder cultuureducatie (of cultuuronderwijs)?

Op de site www.cultuurnetwerk.nl staat deze definitie:

 Cultuureducatie laat mensen kennismaken met kunst- en cultuuruitingen en verdiept het inzicht daarin. De ruimste omschrijving van cultuureducatie is: alle vormen van educatie waarbij cultuur als doel of als middel wordt ingezet.

Cultuureducatie wordt in de praktijk ook wel gehanteerd als verzamelbegrip voor kunsteducatie, erfgoededucatie en media-educatie.



Voor informatie over de keuze mogelijkheden van cultuureducatie schoolbreed, kijk op cultuurscenario's.


 CKV is èèn onderdeel van cultuureducatie, niet los te zien van al die andere aspecten:

Cuco 2012



   jonomul@me.com 2022