CKV algemeen

CKV is veel meer dan een examenvak dat zich afspeelt in de bovenbouw. De doorlopende leerlijn van CKV begint in de brugklas, en daarvoor al in groep 1 van de basisschool.

De huidige kerndoelen en eindtermen worden in de jaren 20
herzien. Het
ontwikkelteam kunst & cultuur is bezig met bouwstenen voor het vernieuwen van het curriculum. Na de zomer van 2019 worden de opbrengsten overhandigd aan de Minister van OCW en de Tweede Kamer. Curriculum.nu

Duidelijk cultuurbeleid en cultuurcoördinatie zijn vooral op schoolniveau belangrijk om ook het nieuwe CKV curriculum tot een succes te maken. 








CKV is een belangrijk onderdeel van de doorgaande leerlijn cultuureducatie, eerst in het basisonderwijs en daarna in het voortgezet onderwijs. 

Als basisverplichting voor het voortgezet onderwijs is CKV niet meer weg te denken. 

CKV kent 3 varianten: 

CKV in de onderbouw

CKV in het vmbo 

CKV op havo en vwo


De collega's die verantwoordelijk zijn voor CKV doen er natuurlijk goed aan waar mogelijk samen te werken. En zich als het enigszins kan als vakgroep of sectie naar buiten (voor collega's, ouders, leerlingen en de directie) te presenteren.    

Zeker nu de lestijd voor cultuureducatie op veel scholen onder druk komt te staan door de komst van de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde/rekenen is het zaak met een duidelijk verhaal en gezicht het belang van CKV te onderstrepen.

Wat verbindt deze 3 soorten CKV met elkaar? In ieder geval de inhoud:  culturele activiteiten, het cultuurdossier en het cultureel zelfportret. Maar ook de cultuurkaart, die tot 2021(!) voor alle leerlingen in het vo beschikbaar is. En vergeet hierbij niet de collega's die zowel in de onder- als de bovenbouw lesgeven. 

Zie ook het overzicht van doorlopende leerlijnen specifiek voor CKV.

In haar visiestuk over het belang van cultuur beschrijft de Minister wat zij verstaat onder cultuuronderwijs en noemt daarin ook CKV:

 Onder cultuuronderwijs wordt hier al het formele funderend onderwijs over en aan de hand van kunst en erfgoed verstaan. Het betreft in het primair onderwijs in ieder geval de leergebieden Kunstzinnige oriëntatie en Oriëntatie op jezelf en de wereld. In het voortgezet onderwijs betreft het in ieder geval het leergebied Kunst en Cultuur in de onderbouw, het vak Culturele en Kunstzinnige Vorming en de kunstvakken in de bovenbouw van vmbo, havo en vwo.

Achetrgronden van CKV

Culturele en kunstzinnige vorming in de onderbouw (CKV-junior) is  vanaf 2006 voor alle leerlingen verplicht. Daar heeft het 3 eigen kerndoelen die duidelijk in relatie staan tot de kerndoelen voor kunst en cultuur in het basisonderwijs en de eindtermen voor de CKV examenvakken in de bovenbouw vmbo, havo en vwo.

CKV in het vmbo is al ruim 10 jaar een examenvak voor alle leerwegen.

En al 15 jaar staat CKV (voorheen CKV1) op het rooster van  havo en vwo leerlingen.  Even zag het ernaar uit dat CKV als examenverplichting voor havo en vwo zou verdwijnen om meer ruimte te maken voor Engels, taal en rekenen. Maar dat is nu van de baan. De ministerraad heeft onlangs besloten dat CKV verplicht blijft voor havo en vwo. 





CKV staat niet op zichzelf

CKV is een onderdeel van cultuureducatie, een veel breder begrip. 

Wat verstaat men zoal onder cultuureducatie (of cultuuronderwijs)?

Op de site www.cultuurnetwerk.nl staat deze definitie:

 Cultuureducatie laat mensen kennismaken met kunst- en cultuuruitingen en verdiept het inzicht daarin. De ruimste omschrijving van cultuureducatie is: alle vormen van educatie waarbij cultuur als doel of als middel wordt ingezet.

Cultuureducatie wordt in de praktijk ook wel gehanteerd als verzamelbegrip voor kunsteducatie, erfgoededucatie en media-educatie.


 Cultuur in de spiegel brengt cultuuronderwijs in verband met het ontwikkelen van cultureel zelfbewustzijn. Het

vermogen van mensen tot cultureel zelfbewustzijn dient de kern te vormen van cultuuronderwijs. Een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs zou daarbij aan moeten sluiten.


Voor wat meer informatie en achtergronden over het belang van cultuureducatie, klik hier.

Voor informatie over de keuze mogelijkheden van cultuureducatie schoolbreed, kijk op cultuurscenario's.


 CKV is èèn onderdeel van cultuureducatie, niet los te zien van al die andere aspecten:

Cuco 2012



2020      jonomul@me.com